Can
New member
Bir Merakla Başlayan Hikâye: Tapu Satış Şerhi Nasıl Kaldırılır?
Selam dostlar,
Geçen ay bir arkadaşım evini satmaya kalktı. Her şey hazırdı; alıcı bulundu, ekspertiz onaylandı, bankadan kredi çıkacak... Derken tapu dairesinde memur, “Tapuda satış şerhi var, önce kaldırılması gerekiyor,” dedi.
O an ortamdaki hava değişti. Kafalarda aynı soru belirdi: Satış şerhi nedir, neden konur, nasıl kaldırılır?
Ben de bu konuyu hem hukuki hem insani tarafıyla biraz araştırdım. Ortaya çıkan tablo, sadece teknik değil, aynı zamanda sosyal bir hikâyeydi. Çünkü tapu dediğimiz şey, aslında bir mülkün değil, bir güvenin belgesidir.
---
Tapu Satış Şerhi Nedir? Temelde Bir Güvence Mekanizması
Basitçe söylemek gerekirse, tapu satış şerhi, bir taşınmazın (örneğin bir evin) satışına dair önceden yapılan bir anlaşmanın tapu kütüğüne işlenmesidir.
Yani alıcı ile satıcı arasında bir “satış vaadi” varsa ve bu resmiyete dökülmüşse, tapuya satış şerhi konur.
Bu şerh, Tapu Kanunu’nun 26. maddesi gereğince alıcının hakkını güvenceye alır.
Örneğin bir ev almak istiyorsunuz ama kredi işlemleri uzun sürecek. Bu süreçte satıcı başka birine satmasın diye satış şerhi koydurtursunuz. Böylece tapu kaydında, “Bu taşınmaz üzerinde satış vaadi vardır” ibaresi çıkar.
Bu sistem hem hukuki hem psikolojik güven sağlar. Verilere göre (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, 2023), Türkiye’de yılda ortalama 45.000 adet satış şerhi işleniyor. Yani hiç de nadir bir durum değil.
---
Peki Satış Şerhi Nasıl Kaldırılır? Adım Adım Bilimsel Bir Süreç
Şerhin kaldırılması için genelde üç yol vardır:
1. Tarafların Rızasıyla Kaldırma:
Satış şerhi, satış vaadi sona ermişse (örneğin alım gerçekleşmişse ya da taraflar vazgeçmişse), taraflar birlikte tapu müdürlüğüne giderek kaldırma talebi verir.
- Gereken belgeler: Kimlik, dilekçe, noter onaylı satış vaadi sözleşmesi.
- Süre: Genellikle aynı gün sonuçlanır.
2. Mahkeme Kararıyla Kaldırma:
Taraflardan biri şerhi kaldırmak istemezse, diğer taraf dava açabilir.
- Dava süresi: Ortalama 3–6 ay.
- Dayanak: Türk Medeni Kanunu madde 1009.
3. Süre Dolumuyla Otomatik Kaldırma:
Tapuya işlenen satış şerhi 5 yıl geçerlidir. Bu sürede satış gerçekleşmezse, şerh kendiliğinden hükümsüz hale gelir.
Ancak tapudan silinmesi için yine dilekçeyle başvuru yapılması gerekir.
Bu işlemlerin hepsi “e-Devlet Tapu İşlemleri” üzerinden de takip edilebilir. Özellikle 2022 sonrası dijital dönüşüm sayesinde, satış şerhi kaldırma başvurularının %62’si online yapılıyor (TKGM Dijital Raporu, 2023).
---
Bir Hikâye: Mehmet’in Satış Şerhi Savaşı
Mehmet Bey 2021’de İstanbul’da bir daire almak için satıcıyla noter satış vaadi sözleşmesi yapıyor. Ancak pandemi sürecinde banka kredisi gecikiyor. Tapuya satış şerhi koyduruyor, “nasıl olsa birkaç haftaya işlem biter” diyor.
Ama işler uzuyor. Satıcı sabırsızlanıyor, başka bir alıcı çıkıyor. Şerh sayesinde Mehmet’in hakkı korunuyor; satıcı evi başkasına satamıyor.
İki yıl sonra Mehmet kredi buluyor, satış tamamlanıyor. Ama tapuya gidince bu kez tersine bir sorun: “Satış şerhi kaldırılmadan tapu devri yapılamaz.”
Yani bu küçük ibare, bir anda kilit haline geliyor. Taraflar birlikte dilekçe veriyor, aynı gün işlem tamamlanıyor.
Bu hikâye aslında şunu gösteriyor: Satış şerhi bir engel değil, doğru kullanıldığında bir sigorta. Ama süresi geçmiş veya unutulmuş bir şerh, mülkiyet devrinde ciddi gecikmelere yol açabiliyor.
---
Erkeklerin Bakış Açısı: Pratiklik ve Sonuç Odaklılık
Erkek forumdaşlar genellikle bu konuda “çözüm odaklı” yaklaşıyor.
Sorular hep net:
- “Nasıl kaldırılır?”
- “Ne kadar sürer?”
- “Ücret var mı?”
Evet, satış şerhi kaldırma işlemi için 2025 itibarıyla döner sermaye hizmet bedeli 189 TL. Başvuru süreci ise ortalama 15 dakika sürüyor.
Bu yönüyle, süreç aslında oldukça sistematik.
Hukukçular bu yaklaşımı “rasyonel karar davranışı” olarak tanımlar. Behavioral Economics Review (2021) raporuna göre, erkeklerin hukuki işlemlerde belirsizlikten kaçınma eğilimi daha yüksektir.
Yani “iş bitsin” duygusu, teknik bilginin önüne geçer. Bu da açıklıyor ki, erkekler tapu işlemlerinde genelde belgeleri hızlı toplar, ama satıcıyla ilişki boyutunu ikinci plana atar.
---
Kadınların Bakış Açısı: Güven, İletişim ve Toplumsal Etki
Kadın forumdaşların gözünde satış şerhi, sadece “belge” değil, “güvenin simgesi.”
Özellikle aile içinde, miras veya ortak mülk satışlarında şerh, taraflar arasındaki empatiyi koruyan bir araç haline geliyor.
Bir örnek: Elif Hanım annesiyle ortak mülkünü satmak istiyor ama kardeşi şehir dışında. Tapuya satış şerhi koydurup, kardeşinin onayına kadar süreci güvence altına alıyor.
Bu sadece hukuki değil, duygusal bir denge. Aile bağlarını koruyarak işlem yapmak, kadınların daha çok önemsediği bir unsur.
Psikolojik araştırmalar (Journal of Gender and Law, 2019) da bunu doğruluyor: Kadınlar mülkiyet ilişkilerinde “hak güvenliği” kadar “ilişki güvenliği”ne de önem veriyor.
---
Gerçek Verilerle Türkiye’de Tapu Şerhi Manzarası
- Türkiye’de 2024 yılında toplam 1.3 milyon konut satışı gerçekleşti.
- Bu satışların yaklaşık %3.4’ünde satış şerhi kaydı bulunuyordu.
- Şerh kaldırma taleplerinin %70’i taraf rızasıyla, %25’i süre dolumu nedeniyle, %5’i mahkeme kararıyla sonuçlandı. (TKGM 2024 İstatistik Raporu)
Bu veriler gösteriyor ki satış şerhi, aslında sistemin küçük ama kritik bir parçası. Doğru yönetilirse hem alıcı hem satıcı için kazan-kazan durumu yaratıyor.
---
Bilimsel Perspektif: Tapu Şerhi Bir “Güven Ağı”dır
Sosyolojiye göre, mülkiyet işlemlerindeki belgeler yalnızca hukuki değil, aynı zamanda sosyal güven inşası araçlarıdır (Durkheim, 1912).
Satış şerhi, modern toplumda “sözün yazılı hali”dir.
Bir anlamda, güven duygusunu dijital forma dönüştürür.
Teknolojiyle birlikte bu kavram da evrim geçiriyor. Artık blokzincir tabanlı tapu sistemleri, satış şerhi gibi kayıtların dijital olarak saklanmasına izin veriyor.
Estonya, İsveç ve Türkiye bu konuda pilot projeler yürütüyor.
---
Forumdaşlara Soru: Güven mi Hız mı Daha Önemli?
Sizce tapu işlemlerinde öncelik hangisi olmalı: hızlı sonuç almak mı, yoksa taraflar arasında güven tesis etmek mi?
Satış şerhi sizin gözünüzde bir gereklilik mi, yoksa gereksiz bürokrasi mi?
Ve siz hiç bir “tapu hikâyesi” yaşadınız mı — iyi ya da kötü?
Haydi paylaşın dostlar, çünkü her tapunun bir hikâyesi vardır.
Kimi güvenin, kimi sabrın, kimi de alın terinin hikâyesi…
Ve belki de bu hikâyeler paylaştıkça, sistem biraz daha insana yakın hale gelir.
Selam dostlar,
Geçen ay bir arkadaşım evini satmaya kalktı. Her şey hazırdı; alıcı bulundu, ekspertiz onaylandı, bankadan kredi çıkacak... Derken tapu dairesinde memur, “Tapuda satış şerhi var, önce kaldırılması gerekiyor,” dedi.
O an ortamdaki hava değişti. Kafalarda aynı soru belirdi: Satış şerhi nedir, neden konur, nasıl kaldırılır?
Ben de bu konuyu hem hukuki hem insani tarafıyla biraz araştırdım. Ortaya çıkan tablo, sadece teknik değil, aynı zamanda sosyal bir hikâyeydi. Çünkü tapu dediğimiz şey, aslında bir mülkün değil, bir güvenin belgesidir.
---
Tapu Satış Şerhi Nedir? Temelde Bir Güvence Mekanizması
Basitçe söylemek gerekirse, tapu satış şerhi, bir taşınmazın (örneğin bir evin) satışına dair önceden yapılan bir anlaşmanın tapu kütüğüne işlenmesidir.
Yani alıcı ile satıcı arasında bir “satış vaadi” varsa ve bu resmiyete dökülmüşse, tapuya satış şerhi konur.
Bu şerh, Tapu Kanunu’nun 26. maddesi gereğince alıcının hakkını güvenceye alır.
Örneğin bir ev almak istiyorsunuz ama kredi işlemleri uzun sürecek. Bu süreçte satıcı başka birine satmasın diye satış şerhi koydurtursunuz. Böylece tapu kaydında, “Bu taşınmaz üzerinde satış vaadi vardır” ibaresi çıkar.
Bu sistem hem hukuki hem psikolojik güven sağlar. Verilere göre (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, 2023), Türkiye’de yılda ortalama 45.000 adet satış şerhi işleniyor. Yani hiç de nadir bir durum değil.
---
Peki Satış Şerhi Nasıl Kaldırılır? Adım Adım Bilimsel Bir Süreç
Şerhin kaldırılması için genelde üç yol vardır:
1. Tarafların Rızasıyla Kaldırma:
Satış şerhi, satış vaadi sona ermişse (örneğin alım gerçekleşmişse ya da taraflar vazgeçmişse), taraflar birlikte tapu müdürlüğüne giderek kaldırma talebi verir.
- Gereken belgeler: Kimlik, dilekçe, noter onaylı satış vaadi sözleşmesi.
- Süre: Genellikle aynı gün sonuçlanır.
2. Mahkeme Kararıyla Kaldırma:
Taraflardan biri şerhi kaldırmak istemezse, diğer taraf dava açabilir.
- Dava süresi: Ortalama 3–6 ay.
- Dayanak: Türk Medeni Kanunu madde 1009.
3. Süre Dolumuyla Otomatik Kaldırma:
Tapuya işlenen satış şerhi 5 yıl geçerlidir. Bu sürede satış gerçekleşmezse, şerh kendiliğinden hükümsüz hale gelir.
Ancak tapudan silinmesi için yine dilekçeyle başvuru yapılması gerekir.
Bu işlemlerin hepsi “e-Devlet Tapu İşlemleri” üzerinden de takip edilebilir. Özellikle 2022 sonrası dijital dönüşüm sayesinde, satış şerhi kaldırma başvurularının %62’si online yapılıyor (TKGM Dijital Raporu, 2023).
---
Bir Hikâye: Mehmet’in Satış Şerhi Savaşı
Mehmet Bey 2021’de İstanbul’da bir daire almak için satıcıyla noter satış vaadi sözleşmesi yapıyor. Ancak pandemi sürecinde banka kredisi gecikiyor. Tapuya satış şerhi koyduruyor, “nasıl olsa birkaç haftaya işlem biter” diyor.
Ama işler uzuyor. Satıcı sabırsızlanıyor, başka bir alıcı çıkıyor. Şerh sayesinde Mehmet’in hakkı korunuyor; satıcı evi başkasına satamıyor.
İki yıl sonra Mehmet kredi buluyor, satış tamamlanıyor. Ama tapuya gidince bu kez tersine bir sorun: “Satış şerhi kaldırılmadan tapu devri yapılamaz.”
Yani bu küçük ibare, bir anda kilit haline geliyor. Taraflar birlikte dilekçe veriyor, aynı gün işlem tamamlanıyor.
Bu hikâye aslında şunu gösteriyor: Satış şerhi bir engel değil, doğru kullanıldığında bir sigorta. Ama süresi geçmiş veya unutulmuş bir şerh, mülkiyet devrinde ciddi gecikmelere yol açabiliyor.
---
Erkeklerin Bakış Açısı: Pratiklik ve Sonuç Odaklılık
Erkek forumdaşlar genellikle bu konuda “çözüm odaklı” yaklaşıyor.
Sorular hep net:
- “Nasıl kaldırılır?”
- “Ne kadar sürer?”
- “Ücret var mı?”
Evet, satış şerhi kaldırma işlemi için 2025 itibarıyla döner sermaye hizmet bedeli 189 TL. Başvuru süreci ise ortalama 15 dakika sürüyor.
Bu yönüyle, süreç aslında oldukça sistematik.
Hukukçular bu yaklaşımı “rasyonel karar davranışı” olarak tanımlar. Behavioral Economics Review (2021) raporuna göre, erkeklerin hukuki işlemlerde belirsizlikten kaçınma eğilimi daha yüksektir.
Yani “iş bitsin” duygusu, teknik bilginin önüne geçer. Bu da açıklıyor ki, erkekler tapu işlemlerinde genelde belgeleri hızlı toplar, ama satıcıyla ilişki boyutunu ikinci plana atar.
---
Kadınların Bakış Açısı: Güven, İletişim ve Toplumsal Etki
Kadın forumdaşların gözünde satış şerhi, sadece “belge” değil, “güvenin simgesi.”
Özellikle aile içinde, miras veya ortak mülk satışlarında şerh, taraflar arasındaki empatiyi koruyan bir araç haline geliyor.
Bir örnek: Elif Hanım annesiyle ortak mülkünü satmak istiyor ama kardeşi şehir dışında. Tapuya satış şerhi koydurup, kardeşinin onayına kadar süreci güvence altına alıyor.
Bu sadece hukuki değil, duygusal bir denge. Aile bağlarını koruyarak işlem yapmak, kadınların daha çok önemsediği bir unsur.
Psikolojik araştırmalar (Journal of Gender and Law, 2019) da bunu doğruluyor: Kadınlar mülkiyet ilişkilerinde “hak güvenliği” kadar “ilişki güvenliği”ne de önem veriyor.
---
Gerçek Verilerle Türkiye’de Tapu Şerhi Manzarası
- Türkiye’de 2024 yılında toplam 1.3 milyon konut satışı gerçekleşti.
- Bu satışların yaklaşık %3.4’ünde satış şerhi kaydı bulunuyordu.
- Şerh kaldırma taleplerinin %70’i taraf rızasıyla, %25’i süre dolumu nedeniyle, %5’i mahkeme kararıyla sonuçlandı. (TKGM 2024 İstatistik Raporu)
Bu veriler gösteriyor ki satış şerhi, aslında sistemin küçük ama kritik bir parçası. Doğru yönetilirse hem alıcı hem satıcı için kazan-kazan durumu yaratıyor.
---
Bilimsel Perspektif: Tapu Şerhi Bir “Güven Ağı”dır
Sosyolojiye göre, mülkiyet işlemlerindeki belgeler yalnızca hukuki değil, aynı zamanda sosyal güven inşası araçlarıdır (Durkheim, 1912).
Satış şerhi, modern toplumda “sözün yazılı hali”dir.
Bir anlamda, güven duygusunu dijital forma dönüştürür.
Teknolojiyle birlikte bu kavram da evrim geçiriyor. Artık blokzincir tabanlı tapu sistemleri, satış şerhi gibi kayıtların dijital olarak saklanmasına izin veriyor.
Estonya, İsveç ve Türkiye bu konuda pilot projeler yürütüyor.
---
Forumdaşlara Soru: Güven mi Hız mı Daha Önemli?
Sizce tapu işlemlerinde öncelik hangisi olmalı: hızlı sonuç almak mı, yoksa taraflar arasında güven tesis etmek mi?
Satış şerhi sizin gözünüzde bir gereklilik mi, yoksa gereksiz bürokrasi mi?
Ve siz hiç bir “tapu hikâyesi” yaşadınız mı — iyi ya da kötü?
Haydi paylaşın dostlar, çünkü her tapunun bir hikâyesi vardır.
Kimi güvenin, kimi sabrın, kimi de alın terinin hikâyesi…
Ve belki de bu hikâyeler paylaştıkça, sistem biraz daha insana yakın hale gelir.